رابطه فساد و سرمایه ‏اجتماعی در الگوهای رشد

مقدمه: از مهم‌ترین موضوعات در ادبیات رشد اقتصادی، شناسایی محرک‌‌ها و موانع رشد است. نخستین تعریف مدل‌های رشد درون‌زا را لوکاس (۱۹۸۸) و رومر (۱۹۸۹) ارائه کردند. توسعه این نظریه‌‌ها در دهه ۱۹۹۰، این امکان را فراهم کرد تا متغیرهای متفاوت اعم از اقتصادی و سیاسی و اجتماعی، وارد نظریه‌های رشد اقتصادی شده و سازگاری تجربی آن‌ها آزموده شود. فساد از متغیرهای مهمی است که در ادبیات رشد و توسعه اقتصادی، مانعی برای رشد اقتصادی دانسته می‌شود. در مقابل، سرمایه اجتماعی را محرکی برای رشد اقتصادی می‌دانند. روش: در تحقیق حاضر ضمن بررسی ادبیات مفهومی ارتباط فساد اقتصادی با رشد اقتصادی، ارتباط سرمایه اجتماعی و فساد و نحوه تأثیرگذاری سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادی بررسی شده است؛ ازاینرو، با تصریح دستگاه معادلات هم‌زمان عوامل بنیادی تأثیرگذار بر فساد، ارتباط سرمایه اجتماعی، آزادی اقتصادی، نابرابری اقتصادی و اندازه دولت‌ها با فساد و ارتباط آن‌ها با رشد اقتصادی برآورد شده است. ابتدا روابط بین متغیر‌ها بهصورت رگرسیونهای چندکی در فضای دوبعدی در نرم افزار R ترسیم شده است و برای تخمین دستگاه معادلات هم‌زمان با دادههای مقطعی سال ۲۰۰۷ از روش سیستمی حداقل مربعات سه‌مرحله ای(3SLS) استفاده شده است. یافته ها: فساد اثر منفی بر رشد اقتصادی و سرمایه اجتماعی اثر منفی بر فساد اقتصادی و تلویحاً اثر مثبت بر رشد دارد. بحث: از نتایج این تحقیق این‌که انباشت سرمایه اجتماعی و آزادی اقتصادی و رشد نیروی کار، به‌عنوان محرک‌های رشد اقتصادی عمل کردند و در مقابل، گسترش فساد و نابرابری درآمدی، مانعی برای رشد اقتصادی بوده‌اند؛ بنابراین، دولت‌ها می‌توانند با اتخاذ سیاستهای کاهش نابرابری و فساد و تشویق انباشت سرمایه اجتماعی به‌سوی هدف رشد اقتصادی گام بردارند.